اصول اولیه حسابداری قوانین و مقرراتی هستند که هنگام تهیه گزارش های مالی رعایت شوند. این اصول در واقع یک الگوی جامع برا انجام امور حسابداری می باشند و تهیه و تنظیم صورت های مالی بدون دانستن این اصول و مفاهیم امکان پذیر نمی باشد. از مهم ترین اصول اولیه حسابداری می توان به موارد زیر اشاره کرد :
اصل تعهدی
اصل تعهدی بیان می کند که باید درآمد های مجموعه در زمان تحقق شناسایی و در صورت سود و زیان گزارش بشوند و اگر درآمدی تحقق یافته باشد اما وجه آن دریافت نشده باشد، باید در صورت وضعیت مالی به عنوان حساب های دریافتنی گزارش گردد.
همچنین حسابداری تعهدی بیان می کند که باید هزینه ها در زمان ایجاد در صورت سود و زیان گزارش شوند اگر هزینه ای ایجاده شده باشد ولی پرداخت نشده باشد، باید در صورت وضعیت مالی به عنوان بدهی گزارش شوند.
اصل سازگاری
اصل سازگاری یا همان اصل ثبات رویه بیان می کند که سازمان یا بخش حسابداری آن می بایست یک اصل حسابداری را برای مستند سازی و گزارش دهی اطلاعات مالی خود می بایست اتخاذ کند و از آن روش به صورت مداوم در تمامی رویه های حسابداری خود مورد استفاده قرار دهد. این اصل معمولا در تهیه صورت های مالی همچون : صورت جریان نقد – ترازنامه ها – گزارش های حساب های دریافتنی و پرداختنی – صورت های سود و زیان به کار می رود.
اصل تطابق هزینه
این اصل همانطور که از نامش پیداست به معنای انطباق هزینه های مجموعه با درآمد های به دست آمده در همان دوره مالی می باشد. یعنی هزینه ها باید در دوره ای که درآمد های آن ها به دست آمده شناسایی شوند.
اصل موجودیت
در این اصل بیان می شود که هرگونه تراکنش های مالی یا تجاری مربوط به شرکت می بایست جدا از فعالیت های مالک و شرکاء آن ثبت شود بنابراین سوابق بانکی و حسابداری مجموعه نباید با دارایی های و بدهی های واحد های مختلف ادغام شود.
اصل افشا کامل
مطابق این اصل می بایست تمامی رویداد ها و وقایع مالی و با اهمیت کسب و کار می بایست به طور کامل و متناسب افشاء شوند. بنابراین به هرگونه اطلاعات در مورد رویداد ها و وقایع مالی که بتواند در تصمیم گیری های ذی نفعان مجموعه موثر باشد را افشا می گویند. این افشا می تواند به صورت گزارش های کلی یا یاداشت های توضیحی همراه با گزارشات مالی باشد.
اصل اطمینان
در این اصل بیان می شود که حسابداران می بایست بتوانند با استفاده از شواهد اثبات شده مبنی بر وجود معامله، اطلاعاتی دقیق و مرتبط را در سوابق حسابداری سازمان خود ارائه دهند.
اصل دوره زمانی
این اصل اعلام می کند که گزارش های حسابداری می بایست در یک دوره استاندارد ایجاد شوند. یعنی تمامی کسب و کار ها می بایست همزمان با شروع صورت های مالی خود سوابق حسابداری نیز ایجاد کنند تا ثبات در گزارش دهی آن ها ایجاد شود و به مدیران مجموعه نیز اجازه دهد که بتوانند عملکرد کلی کسب و کار خود را بر اساس معیار هایی که مدنظرشان هست در بازه های زمانی مختلف پیگیری نمایند.
